In mijn vorige blogs schreef ik dat ik vind dat verwondering en oordeelloos zijn de basis is om goed in contact te staan met mantelzorgers. Ik durf eigenlijk wel te stellen dat het de basis is om in goed contact te zijn met wie dan ook. Daaropvolgend schreef ik dat het belangrijk is om jezelf goed te kennen en dat je altijd jouw aannames moet toetsen.
Hoe nu verder in gesprek met de mantelzorger? Wat mij betreft gelden hier twee magische woorden: stel vragen! Vragen stellen is een kunst. Je kent de theorieën over vragen stellen vast wel. Een hele bekende: “stel open vragen.” En terecht, dat moet ook. Dat wil overigens niet zeggen dat je geen gesloten vragen kan gebruiken. In tegendeel, het gaat erom dat je open en gesloten vragen bewust inzet.
Gesloten vragen kunnen alleen met ja of nee beantwoord worden. Bij een open vraag kan dat niet en nodigt dus veel meer uit om te vertellen. Feitelijk nodigt het de mantelzorger uit om na te denken. En het zou zomaar kunnen dat je dat gaat merken, dat er na je open vraag een stilte valt, de stilte van betekenis.
Wat gebeurt er dan vaak? De stilte geeft een ongemakkelijk gevoel en de vraagsteller stelt nog een vraag. Ik hoor je denken “wat goed een vraag!” Echter, dit is de meerkeuzevraag gevolgd op de open vraag. Een voorbeeld: hoe wilt u de zorg geregeld zien? Zullen wij thuiszorg inschakelen of doet u het zelf? Let maar eens op, dit gebeurt vaak, een open vraag wordt gevolgd door een meerkeuzevraag. Graag even tekenen bij het juiste vakje. Jammer, want het echte antwoord zou zomaar kunnen zijn dat de partner de zorg wil gaan verlenen.
Vragen zijn kortom hét instrument om bij de kern van de zaak te komen. En bij de kern wil je zijn. Daar is je dienstverlening echt tot waarde.
Weet je wie in mijn ogen een kei is in vragen stellen: Yvon Jaspers in Boer zoekt Vrouw. Ik nodig je van harte uit om afleveringen terug te kijken en erop te letten welke vraagtechnieken zij gebruikt.
Arjen de Haan
Auxilium Academy
arjen@auxiliumacademy.nl